Գույները

Ես պահում էի քեզնից իմ գույները: Պահում էի խորքում, պահում էի ապահով: Պահում էի, քանի որ դու չէիր սիրում այդ գույները: Պահում էի նկուղում և խեղդում տարիներով, սպանում մեր համար: Իսկ հիմա դու չկաս և դուրս են եկել գույները իմ գլխից ու թառել պատերեն: Տարբերություն չկա՝ միևնույնն է դահլիճում գեթ մեկ հոգի չկա: ԴՈՒ՛ՐՍ սենյակից, այս գույները քո համար չեն: Դու չես նկատել դրանք ժամանակին և ես արգելում եմ քեզ նայել նրանց հիմա: Այս գույները քո համար չեն: Դուրս սենյակից: Բացում եմ դուռը, նայում ետ ու բղավում. «Դուրս», իսկ գույնզգույն սենյակում ոչ ոք չկա: Ետ եմ նայում դռից դուրս, իսկ այնտեղից հող է թափվում ու դեմքս ծածկում

Սկզբունքային ճանճը

Մոտ ամիս առաջ սկսեցի նույն խաղը: Գնացի վո բանկ: Վտանգավոր խաղ եմ սկսել: Ներդրում ամենի ու բոլորի մեջ, որևէ կոնկրետ բանի ակնկալիքով: Ժամանակ է անցել: Զգում եմ՝ խաղը տանուլ եմ տալիս նորից: Դեռ ժամանակ կա իհարկե մինչև ավարտը, բայց փաստը, մնում ե փաստ՝ պարտվում եմ կրկին: Նման եմ ճանճի, որը կողքի բաց պատուհանը թողած բախվում է իր իսկ խելքի, սկզբունքներից ստեղծված ապակուն: Իսկ գրողի տարած ապակին ամուր է:

Սևագրեր

Որոշել էի հրապարակել հին սևագրերը, նաև շաաաատ հները: Սկսեցի կարդալ, բայց չկարողացա հրապարակել: Մի բան ինձ պահում է, չի թողում  հրապարակել: Չեմ կարողանում հրապարակել այն, ինչը ժամանակին գրելուց հետո խիզախ չեմ եղել ընդունելու, որպես իրականություն: Ուզեցել եմ գրել լավը, իսկ ստացվել է այս սևը: Զարմանալի է: Գրում ես մի բան, գրում, հետո կանգ առնում ու կարդում: Ահով վազում տողերի վրայով ու ուզում ես փախչել գրածիցդ, փոխարենը ագահորեն վերջացնում ես կարդալը: Այո, այո հենց այդ գրածն է քո իրականությունը: Գրելիս չես խաբի ինքդ քեզ: Չկա այլ իրականություն հարգելիս, չկա: Այդպես էլ չես կարողանում ընդունել, որ քո իրականությունը այդքան տխուր է: Չընդունելով էլ, չես կարողանում հրապարակել՝ ինքդ քեզ խոստովանել: Վաղը կրկին կփորցեմ այդ աղբը հանել լույս աշխարհ: Խի՞, չգիտեմ: Խի՞ չէ:

Մատուցողները բեմում

Այսօր դուրս էի եկել քաղաք և մի սրճարանի մոտով անցնելիս, տեսա մի աղջկա սեղանի մոտ նստած։ Յուրահատուկ գեղեցիկ ու սովորական հագնվել ու եկել նստել էր սրճարանում։ Սրճատրանը տեղադրված է քաղաքի կենտրոնական փողոցներից մեկի վրա։ Մարդկային մեծ հոսք կար քանի որ շաբաթ օր էր։ Նա էլ նստել էր այդ չորս հոգու համար նախատեսված սեղանին ու զգուշությամբ ես նույնիսկ կասեի քնքշությամբ ծալել և իր կողքի աթոռին էր դրել իր մուք կապույտ վերարկուն ու նարնջագույն ու փարթամ շարֆը։ Նա սպասում էր։ Նա սպասում էր այն մեկին յուրահատուկ ու անկրկնելի պատահական տղային։ Գեղեցիկ ժպտում էր ոչ մեկին, հայացքով սահում անցորդների վրայով։ Անմեղ հայացքով փնտրում էր՝ փնտրում ու սպասում։ Այդ վերև ուղղված աչքերը դեռ երեկ հավատարիմ հենարան՝ բարձին էին դրված։ Այս աչքերը բարձի ֆոկուսից դուրս մազիկների միջով սառել էին սեղանիկի ոտքերին։ Նրանք նայում էին այդ փայտյա ոտքերին վախով։ Վախով, որ ողողում է քեզ սրտի տրոփյունով ու ջարդում սահմանները գիտակցության, սլանում դեպի անվերջ դատարկությունը։ Այս վախը անդունդի եզրին կանգնելիս ես զգում։ Եվ նա անդունդի եզրին էր։ Նորեկ էր երկրում այս հավանաբար։ Նա մատուցում էր իրեն ոչ ոքին՝ տալիս էր մի բան, որը վերցնող չկար։ Գրողը տանի, ինչ տխուր է այս ամենը ու էժան։ Այնքան տխուր, որ ուզում ես լալ, և էժան, որ ուզում ես չլինել մաս այս ամենի։

…

Իմ վերջին տարիների փորձից ելնելով ես եկել եմ մի հետևության:

Դեպրեսսիայի հետևանքով ինքնասպանության ձգտումը, կամ մտքերը ամենավատ վիճակը չեն, քանի որ ենթադրում են էմոցիոնալ վիճակ, ներառում են ձգտում (թեկուզ ինքնաոչնչացման), պայքար ինքդ քեզ հետ: Այսինք ինքնասպանությունը խնդրի ելքերից մեկն է և ընտրության հարց է:

Ես գտնում եմ, որ շատ ավելի անտանելի է որևէ էմոցիայի բացակայությունը՝ երբ չկա ձգտում ո՛չ ապրելու, ո՛չ էլ մահանալու: Այսինքն մարդը ամեն օր լուծում է փաստացի մի խնդիր միայն՝ իր ֆիզիկական մարմինն է կենդանի պահում, իսկ իրականում՝ վաղուց մահացել է: Այս դեպքում վերանում է ինքնասպանության գնալու փաստը, չկա տրամաբանական ջանք այն անելու համար: Չկա՝ որովհետև դա արդեն տեղի է ունեցել, կա այդ զգացումը՝ չլինելու: Այս դեպքում, փաստացի մարմնի ոչնչացումը կարող է լինել կամայական պահի, կամայական օր առանց որևէ առանձնահատուկ «խիզախության»:

Հենարան

Այն հենարանը, որ մղում էր ինձ առաջ, որը իմ կարծիքով ամենավստահելին էր, պարզվեց իմ ամենթույլ կետն էր:
Հենարանը հրեցի՝ գնաց, իսկ ես մնացի պարանից կախված
Փայլը զույգ աշքերում քարացած:
Ճոճվող ոտքեր, խեղկատակ մի խրդվիլակ,
Մի հիմար, մի պարզ սենյակում ճոճվող
Թերթերից գույնզգույն պատերում:

Մի գլանակ

Քաշում ես ծուխը ներս,
Քայլում մի քիչ ու հայացքդ հառում հեռվին,
Մեքենաների աղմուկը դառնում ա ալիքների աղմուկ,
Ամպոտ երկինքը դառնում ա պայծառ,
Դառնում ա անվերջ,
Թաղվում ես այդ անվերջի մեջ,
Ու մոռանում, որ միայն երկինքը չի,
Ու չես լսում խոհանոցի աղմուկը այլևս,
Լսում ես ալիքների հարվածները ժայռերին,
Եվ ինքնաթիռը դառնում է մի արծիվ հեռուն սլացող,
Իր հետքով իրեն մատնող,
Մառախուղում պարուրված անտառում,
Ման ես գալիս փարոսը հինավուրց,
Քամին մտնում է բարակ շորիդ տակ,
Մանր կաթիլները անձրևի դարձնում են քեզ իր մի մաս,
Լղոզում պատկերը ակնոցիդ թափվելով,
Հանգցնում գլանակի մնացորդը ու քեզ,
Անկախ ինձնից ժպիտ է գալիս դեմքիս,
Ես զգացի այս պահը,
Ես ազատ եմ,
Ես կենդանի եմ: